Nepalese Folk Music

Saturday, December 22, 2007

पट्टु र राशिफल

म सायद ३ क्लासमा पढ्थे । सानोमा आफ्नो बाबा र कजन् भाई सित बजार घुम्नु जादा बाटोमा भविष्य पढ्ने पट्टु फेला पर्यो । पाँच रुपिया तिर्यो भने जालीबाट निस्केर चिट्ठी तान्दै पट्टुले भविष्य बताईदिने । कस्तो बुद्धिमान पट्टु !

भाईको जोखना हेराउने भनेपछि त्यो पट्टुले थुप्रै चिट्ठी मध्ये एउटा चिट्ठी तानेर भविष्यवाणी निकाल्यो जसले भाइलाई ७५ बर्ष सम्म बाँच्नेरैछौ भन्यो । भाई दङ्गै पर्नु स्वभाविक नै थियो । मलाई पनि जोखना हेरा भनेर कर गर्नुभयो । कतै बुद्धिमान पट्टुले मलाई चै तँ त अब दुइ बर्ष मात्रै बाँच्नेछस पो भन्ने हो कि भनेर डर लागेर आयो । मैले जोखना हेराउनु मानिन । बाबा र भाई दुवैले हास्दै,"छि यो नाथे डरायो " भनेर जिस्काए ।

हामी घरतिर लाग्यौ ।

महिनौ दिन बितिसक्दा पनि मेरो कलिलो दिमागमा मृत्यु प्रतिको त्रास निकैबेर घुमिरह्यो ।

सानो हुँदा आमालाई सबैले अनेकथरि प्रश्नहरु गर्छन । आमाहरु सित सबै प्रश्नको उत्तर भने हुदैन । सबै प्रश्नको उत्तर हुने आमाले पहिलोपल्ट आफ्नो प्रश्नको उत्तर दिन नसेको थाहा पाएपछि, आमालाई त्यै प्रश्न बारम्बार दोहोराएर वाक्कै पार्नु पनि रमाईलो नै हुन्छ । यसै सन्धर्भमा मैले पनि आमालाई, " यो संसारमा सबैजना मर्‍यो र एउटा मात्रै मान्छे बाच्यो भने कस्तो हुन्छ होला ? ममी " भनेर सोध्दा मेरो आमाले " त्यस्तो त हुनै सक्दैन" भनेर उत्तर दिन्थिन । फेरि पनि म खालि त्यै प्रश्न गरिराख्थे । चिडाउनु रमाइलो हुन्थ्यो ।

आज मलाई के होला, भोलि के होला भन्ने सायद यस्तै प्रश्नहरुले गर्दा होला मैले राशिफल हर्नु थालेको । आमाले "ह्या एस्तो राशिफलमा पनि पत्त्याउछ कसैले??" भनेर मलाई सल्लाह दिनुहुन्थ्यो तर फेरि आफै राशिफल पढ्नुहुन्थ्यो र भन्नुहुन्थ्यो, " म त खाली रमाईलोको लागि मात्रै पढ्छु नि !"

मलाई लाग्छ मान्छेहरु केवल रमाइलोको लागि मात्र राशिफल पक्कै हेर्दैनन । यो राशिफल भन्ने कुरा पनि साह्रो अचम्मको छ । हाम्रो दिमाग भित्र कुनै न कुनै एउटा कुनामा यस्ता कुराहरुले यस्तो छाप पारिरहेको हुन्छ जसलाई चाहेर पनि नकार्न सकिन्न । कसैलाई स्रोत थाहा छैन तर मान्छेहरु पत्त्याउछन । जति पढेलेखेको मान्छे भएपनि खबरपत्रिकामा पहिलो हेडलाईन पढेपछि सिधै अन्तिम पेजको राशिफलमा आँखा लाउछन् । हेर्नुस है म तपाइलाई नेपालीहरु कता कताबाट चै राशिफलको हेर्नु भ्याउछन, बताउनेछु ।

सबैभन्दा पहिलो राशिफल बिहान को एफ एम रेडियोबाट सुरु हुन्छ जुन्बेला धेरैजसो सुतेका नै हुन्छन् । अनि त्यस्पछि पसलमा दुध लिन जानेहरुले पत्रिका मार्फत आफ्नो रशिफल हेर्ने गर्दछन् । त्यस्पछि अलि ढिलो उठ्नेहरुले टिभीमा नेपालीमा समाचार सकिनु अगाडी राशिफल हेर्छन् । समाचार हेर्न नभ्याउनेले ईमेज चेनल हुन्छ कि नानाथरि योगा-सोगा वा जोगीहरुको चेनलबाट राशिफल हेरेर हुन्छ, अनि आफ्नो दिन सुरु गर्छन् । भित्र भान्छामा दुध उम्लेर गैसक्यो, उता राशिफल हेर्नैमा व्यस्त । हेर्नुस त, रशिफल हेर्नै को लागि मात्रै कत्रो होडबाजी । राशिफल हेरेर मात्रै आफ्नो योजना बनाउने अनि दिन्चर्या सुरु हुने यो कस्तो चलन !

जताबाट राशिफल थाहापाए पनि (विदेशी ॠण हरेक नेपालीको टाउकोमा लघभग १४ हजार पुगेको पत्तो छैन) आफ्नो रशिफल राम्रो लागेपछि नेपालीहरु " आज त मेरो दिन एक्दमै ठिक छ " भन्दै दङ्ग पर्छन । हुन त म आफै पनि राशिफलमा राम्रो-राम्रो लेखेकोछ भने पत्त्याउथे, नराम्रो लेखेछ भने, "ह्या एस्तो कुरामा पनि बिस्वास गर्छ ??" भन्दै पत्रिका एकातिर हुरराईदिन्थे । लौ भन्नुस त, तँ भोलि सिडीबाट बल्ड्याङ खाएर चेट हुन्छस भनेर कुन राशिफलमा लेखिएको हुन्छ ? तपाई हामी सबैलाई थाहा भएकै कुरो, धेरै जसो सबैलाई सामन्य रुपमा राम्रै भविष्यवाणी गरिएको हुन्छ । तोकिएर भविष्यवाणी देखाइन्छ भने पो हेर्ने ।

हजारौ बर्ष पुरानो तारा नक्षत्रहरुको ज्ञानमा आधारित बिज्ञान र आजको जमानामा फेला पर्दै आएका नया नया तारा मण्डलहरुको ज्ञान अनुसार पहिलेको राशिफल बनाउने प्रणाली आफैमा अपुग भएको भनेर बुझ्न सकिन्छ । राशिफल हेर्ने र साइतमा मात्रै चल्ने हो भने अहिले सम्म नेपालमा सबैकुराको परिणाम राम्रै निस्किनु पर्ने हो , होइन र ? यस्तै अन्धविश्वास र राशिफलमा चलेको हाम्रो देश अनि समाजमा सिर्जिएको वर्तमान परिस्थिती हेर्दा त, लाग्छ बुद्धिमान पट्टुले कतै हामी नेपालीहरुका लागि गलत चिट्ठी त तानेन ?

2 comments:

Anonymous said...

एउटा अर्को राम्रो ब्लग पढ्न पाईयो ।

Anonymous said...

rasiphalko pachhi ta ma pani hidchhu tara kahile kahi mildaina hatar ani nepali font nabhakole
nepalima lekhna milena aaja